اکسیژن خواهی شیمیایی فاضلاب چیست؟
در انواع پکیج تصفیه فاضلاب، فرایندهای مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد که مهمترین آنها شامل فرایندهای فیزیکی، فرایندهای بیولوژیکی و فرایندهای شیمیایی تصفیه فاضلاب هستند. در این میان عوامل مختلفی در تصفیه پساب ها و کیفیت آب حاصل از فرایند نهایی تصفیه، موثرند که اکسیژن خواهی شیمیایی فاضلاب یکی از مهمترین آنهاست. در این پست قصد داریم به توضیح این مفهوم بپردازیم، پس در ادامه با ما همراه باشید.
میزان اکسیژن خواهی شیمیایی فاضلاب به چه معناست؟!
در محیط‌های صنعتی و بهداشتی مواد شیمیایی و مواد آلی و غیرآلی وجود دارد. پساب‌هایی که در محیط‌های صنعتی و بهداشتی تولید می‌شوند به مرور زمان با موارد گفته شده در اثر کنش و واکنش‌هایی ترکیب می‌شوند. با توجه به پیشرفت علم صنعتی و بهداشتی این مواد تا حد امکان می‌توانند با دو روش بیولوژیکی و میکروارگانیسم‌ها تجزیه شوند اما همیشه این مواد تولید شده به وسیله این روش قابل تجزیه نیستند و فعالان حوزه صنعتی و بهداشتی لازم است تا روش‌های دیگری را به کار بگیرند. در واقع مقدار اکسیژنی که مورد نیاز است تا مواد شیمیایی موجود در فاضلاب اکسید شوند؛ اکسیژن خواهی شیمیایی یا COD گفته می‌شود.
ضرورت تعیین میزان COD فاضلاب چیست؟!
هریک از مواد آلاینده موجود در پساب‌های صنعتی و بهداشتی ویژگی‌های مخصوص به خود را دارند اما زمانی که در عمل تصفیه قرار می‌گیرند به روش‌های مختلفی که در بخش‌های قبلی گفتیم قابل حذف هستند، ضرورت میزان تعیین اکسیژن به این دلیل است که اکسید کردن آلاینده‌ها با سایر روش‌ها امکان‌پذیر است. این بدین معنی است که آلاینده‌ها و مواد شیمیایی موجود، در برخورد با اکسیژن از بین می‌روند. به همین دلیل COD یک معیار یا شاخص بسیار حائز اهمیت که تعیین کننده مقدار اکسیژن موجود در فاضلاب است و طی کردن تمام این فرایندها برای فعالان این حوزه ضرورت دارد.
تعیین میزان اکسیژن خواهی شیمیایی فاضلاب چگونه صورت می‌گیرد؟!
در فاضلاب‌های صنعتی و بهداشتی مقدار مواد شیمیایی متفاوت است. لذا بسته به همین میزان مواد شیمیایی در مواردی اکسیژن موجود باید به گونه‌ای تنظیم شود که قدرت حذف آلاینده‌ها و مواد شیمیایی را داشته باشد. مراکز و سازمان و واحد‌های صنعتی به این علت که مواد خام شیمیایی بیشتری را مورد استفاده قرار می‌دهند، میزان آلاینده‌های شیمیایی در پساب‌های آنها بیش از مراکز و فاضلاب‌های شهریو خانگی است. لازم به ذکر است که با توجه به آزمایش‌هایی که طی سال‌های مختلف انجام گرفته است و به تایید سازمان محیط زیست رسیده است، مقدار اکسیژن لازم جهت حذف مواد شیمیایی در مراکز مختلف به شرح زیر است:
- فاضلاب‌های بهداشتی 250 تا 650
- مراکز رستوران و آشپزخانه‌ها 500 تا 1200
- صنایع و کارخانجات لبنی 2800 تا 6500
- صنایع و کارخانجات تولید روغن 800 تا 2500
بر اساس آزمایش انجام شده توسط سازمان محیط زیست، مقدار اکسیژن مورد نیاز جهت اکسید شدن آلاینده‌ها و مواد شیمیایی یا همان میزان اکسیژن خواهی شیمیایی فاضلاب، بدین‌گونه است. اما در میان این موارد و سایر موارد اعلام شده، صنایع و کارخانجاتی نیز هستند که مقدار مواد شیمیایی تولید شده توسط آنها بیش‌تر استو بنابراین نیاز به اکسیژن بیشتری دارند.