پارامترهای موثر در تصفیه فاضلاب و اندازه گیری آنها
یکی از معیارهای مهم در تصفیه انواع پساب، میزان آلاینده ها و مواد مختلف موجود در آنها پیش و پس از فرایند تصفیه است. این نکته یکی از مهمترین معیارها در انتخاب انواع پکیج تصفیه فاضلاب مناسب و استفاده از آنها است. بدون شک توجه به این پارامترها در پساب های آلوده تر مهم تر از پساب های کمتر آلوده است. برای نمونه در تصفیه فاضلاب صنعتی و یا تصفیه فاضلاب بیمارستانی در مقایسه با تصفیه پساب های خانگی، توجه به پارامترهای تصفیه فاضلاب و اندازه گیری آنها از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این پست قصد داریم تا در مورد پارامترهای مختلف تصفیه فاضلاب و اندازه گیری آنها صحبت کنیم.
اندازه‌گیری پارامترهای تصفیه فاضلاب و آنالیز آنها
فاضلاب‌ها دارای خصوصیات شیمیایی، بیولوژیکی و فیزیکی مختلفی هستند. تمام این خصوصیات نیز در روش و فرآیندهای تصفیه کردن فاضلاب موثر هستند. در نتیجه اندازه‌گیری پارامترهای دخیل در آن از بخش‌های بسیار حساس و مهم کار به شمار می‌آید. در این بخش با تعدادی از مهمترین این پارامترها که در فرآیند تصفیه فاضلاب نقش مهمی دارند و شیوه اندازه‌گیری آنها آشنا می‌شویم.
پارامتر TS و روش اندازه‌گیری آن
این پارامتر اهمیت بسیار زیادی دارد و به میزان کل جامدات در فاضلاب اشاره می‌کند. برای اندازه‌گیری این پارامتر ابتدا باید مقادیر مشخصی از فاضلاب را در دمای 103 تا 105 درجه سانتی‌گراد تبخیر نمود. پس از آن نیز مقادیر به جا مانده از جامدات اندازه‌گیری شده و به عنوان TS با واحد اندازه‌گیری MG/LIT بیان می‌شود.
پارامتر TSS و روش اندازه‌گیری آن
یکی دیگر از پارامترهای تصفیه فاضلاب به میزان جامدات معلق اشاره دارد و با TSS نشان داده می‌شود. برای اندازه‌گیری این پارامتر باید مقدار مشخصی از فاضلاب را از صافی‌هایی با قطر 1.5 میکرون عبور دهیم. سپس در دمای 103 تا 105 درجه اجازه می‌دهیم آب روی فیلتر به طور کامل تبخیر شود. آنچه باقی می‌ماند TSS فاضلاب است. واحد اندازه‌گیری این پارامتر نیز میلی‌گرم بر لیتر در نظر گرفته شده است. اما اگر می‌خواهید درباره این پارامتر بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله ای که درباره TSS آب و فاضلابتهیه کرده‌ایم را مطالعه فرمایید.
پارامتر TDS و روش اندازه‌گیری آن
این پارامتر نشان دهنده تمام مواد جامد محلول در فاضلاب می‌باشد. این پارامتر نیز در تعیین روش مناسب تصفیه فاضلاب نقش مهمی ایفا می‌کند. برای اندازه‌گیری این پارامتر از شیوه‌های مختلفی استفاده می‌کنند. به طور مثال روش الکتریکی با محاسبه یون‌های آنیون و کاتیون محلول در پساب، این پارامتر مهم را اندازه‌گیری می‌کند. همچنین می‌توان از روش گفته شده برای اندازه‌گیری TSS نیز برای برآورد TDS استفاده نمود.
پارامتر TFS و روش اندازه‌گیری آن
این پارامتر مقدار مواد جامد باقی مانده در مراحل بعدی تصفیه را نشان می‌دهد. برای محاسبه این پارامتر لازم است که پساب را در دمای 500 درجه سانتی گراد سوزاند. سپس مقدار مواد جامد باقی مانده در آن را اندازه‌گیری و برآورد کرد.
پارامتر TVS و روش اندازه‌گیری آن
مقدار جامدات فرار که یکی دیگر از پارامترهای تصفیه فاضلاب است، TVS نامیده می‌شود. روش اندازه‌گیری این مورد نیز با سوزاندن پساب در دمای 500+5 درجه انجام می‌گیرد. واحد اندازه‌گیری این پارامتر نیز میلی‌گرم بر لیتر است.
پارامتر VVS و روش اندازه‌گیری آن
جامدات معلق فرار (VVS) نیز از دیگر مواد موجود در فاضلاب هستند که باید تصفیه شوند. روش اندازه‌گیری این مواد آلاینده نیز درست مانند TVS و TFS از طریق سوزاندن پساب است.
پارامتر FSS و اندازه‌گیری آن
برخی از جامدات معلق در فاضلاب ثابت هستند و از طریق نمونه‌برداری و سوزاندن پساب اندازه‌گیری می‌شوند. این جامدات معلق ثابت در فاضلاب‌ها را با FSS نشان می‌دهند و واحد اندازه‌گیری آنها میلی گرم بر لیتر است.
پارامتر TUR و روش اندازه گرفتن آن
در بین پارامترهای تصفیه فاضلاب، TUR به کدورت فاضلاب اشاره دارد. این پارامتر یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین فاکتورهای تصفیه فاضلاب محسوب می‌شود. چرا که ارتباط مستقیمی با مواد معلق و کلوئیدی در فاضلاب دارد. همچنین این پارامتر تعیین می‌کند که پساب تا چه حد قادر است نور خورشید را جذب کند. برای اندازه‌گیری پارامتر TUR نیز از ابزارهای کدورت سنج و روش‌های نفلومتری کمک می‌گیرند.
پارامتر PH در فاضلاب و روش اندازه‌گیری آن
منظور از PH در فاضلاب خاصیت اسیدی آن است. این خاصیت به مقدار یون‌های هیدروژن مثبت نسبت به OH منفی بستگی دارد. برای اندازه‌گیری آن نیز از کاغذهای تلورانس و ابزارهای PHسنج استفاده می‌گردد. مقادیر کمتر از صفر نشان دهنده قلیایی بودن فاضلاب و مقادیر نزدیک به +7 نشان دهنده اسیدی بودن کامل آن هستند.
پارامتر دما یا T و روش اندازه‌گیری آن
دمای فاضلاب نیز در پروسه تصفیه آن اهمیت زیادی دارد و باید به صورت دقیق اندازه‌گیری شود. در دمای بالا میکروارگانیسم‌های مورد استفاده در تصفیه فاضلاب از بین می‌روند. در نتیجه تصفیه بیولوژیکی پساب با اختلال و مشکل مواجه می‌شود. بنا‌بر‌این برای اندازه‌گیری این مورد از پارامتر های تصفیه فاضلاب از دماسنج‌های مخصوص استفاده می‌شود.
پارامتر COD و اندازه‌گیری آن
منظور از COD مقدار اکسیژن‌خواهی شیمیایی فاضلاب است. اهمیت این پارامتر به دلیل اکسید شدن برخی از مواد آلی و شیمیایی موجود در فاضلاب می‌باشد. برای اندازه‌گیری پارامتر COD از پتاسیم دی‌کربنات و پتاسیم پرمنگنات استفاده می‌کنند.